Kancelaria Radcowska Artur Walkowiak Radca Prawny

kwi

PRZY KIM ZOSTANIE ZWIERZĘ PO ROZWODZIE?

Kością niezgodny pomiędzy rozwodzącymi się małżonkami stają się najczęściej dobra materialne takie jak dom, działka, samochód. Natomiast co w przypadku gdy oboje małżonkowie chcą przy sobie pozostawić psa, kota, konia bądź inne zwierzę i nie są w stanie sami dojść do porozumienia kto powinien zajmować się zwierzęciem? Bardzo często zwierzęta tratujemy jak członków naszej rodziny i są dla nas prawie ‘jak dzieci’. Jako, że darzymy je ogromną miłością i przywiązaniem nierzadko zostają one wykorzystane przez drugiego małżonka jako niejaki szantaż emocjonalny. Zdarza się również, że oprócz tego posiadają one znaczną wartość rynkową.

W polskim prawie nie znajdziemy regulacji, która wprost odnosi się do tej kwestii. Z chwila orzeczenia rozwodu, w miejsce dotychczasowej wspólności majątkowej pojawia się rozdzielność majątkowa. Majątek objęty wspólnością przestaje być współwłasnością łączną i staje się współwłasnością w częściach ułamkowych. W wypadku gdy małżonkowie nie będą w stanie dojść do porozumienia z kim rozstanie zwierzę, koniecznym będzie dokonanie sądowego podziału majątku wspólnego. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt w art. 1 ust. 1 określa zwierzę jako istotę żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, które nie jest rzeczą. Z drugiej zaś strony art. 1 ust. 2 tej ustawy w sprawach nieuregulowanych nakazuje do zwierząt stosować odpowiednio przepisy dotyczące rzeczy. Zgodnie z powyższym zapisem, do majątku małżonków wchodzą, tak samo jak przedmioty materialne, zwierzęta, i to nie tylko te, które przedstawiają znaczną wartość materialną. Problem zdaje się rozwiązać w momencie, gdy zwierzę zostało nabyte w drodze bądź umowy sprzedaży bądź poprzez adopcję, przed zawarciem związku małżeńskiego. W takim bowiem przypadku, zwierzę „jako przedmiot” nabyty przed powstaniem wspólności ustawowej, zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym art. 33 pkt 1 wchodzi do majątku osobistego małżonków i wobec tego należy do małżonka, który je uprzednio nabył. Warto w tym miejscu wskazać, że do majątku osobistego małżonków(czyli takiego, który nie będzie podlegał podziałowi podczas ewentualnego rozwodu) wchodzą również przedmioty, które zostały nabyte podczas trwającego małżeństwa ale pochodzą np. z dziedziczenia, zapisu lub darowizny. Wyjątkiem jest sytuacja gdy spadkodawca lub darczyńca postanowi, inaczej, to znaczy gdy postanowił, że zwierzę należeć będzie do obojgu małżonków. Zgodnie z art. 33 pkt 4 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego do majątku osobistego małżonków wejdą również przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków. Dla przykładu: gdy małżonkowie dokonali wspólnie zakupu konia, a jeden z małżonków jest zawodowym jeźdźcem i koń miał służyć mu do startów w zawodach, natomiast drugi małżonek w ogóle nie jeździ konno, zwierzę to wejdzie do majątku osobistego małżonka, który jest profesjonalnym jeźdźcą. Oczywiście, powinien on zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty tj na konia. Co w momencie gdy nasze zwierzę będzie majątkiem wspólnym małżonków i oboje będą chcieli je zatrzymać? Może ono zostać przyznane stosownie do okoliczności jednemu z małżonków, naturalnie z obowiązkiem spłaty pozostałego małżonka. Sąd podczas orzekania na pewno weźmie pod uwagę który z małżonków będzie w stanie zapewnić mu lepszą opiekę.

Oczywiście należy pamiętać, że zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym art. 47 §1 małżonkowie już na początku małżeństwa mogą przez umowę wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć, ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków. Przez taką umową całkowicie zmieni się sposób podziału majątku i tym samym to do kogo nasz zwierzak prawnie należy. Warto więc każdą sprawę analizować indywidualnie.

Autor: Aplikant radcowski Marta Woźniewska

Podstawa prawna: