W wyroku z dnia 17 maja 2016 r. Sąd Najwyższy rozstrzygnął, że w przypadku gdy wszczęto wobec spółki kapitałowej postępowanie upadłościowe (z opcją likwidacyjną) i ani w czasie trwania tego postępowania ani po jego zakończeniu wierzyciel nie wystąpił przeciwko upadłemu z roszczeniami o odsetki od wierzytelności biegnące po ogłoszeniu upadłości i nie uzyskał w tym zakresie stosownego tytułu egzekucyjnego, a żaden majątek spółki nie został wyłączony z masy upadłości i nie pozostał po zakończeniu postępowania upadłościowego, zaś sama spółka została wykreślona z rejestru przedsiębiorców, odpowiedzialność członka zarządu tejże spółki za jej zaległości podatkowe (składkowe) nie obejmuje odsetek za zwłokę od daty ogłoszenia upadłości.
Wynika to z tego, że odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania podatkowe jest
w stosunku do spółki akcesoryjna, nie może on ponosić odpowiedzialności za odsetki od tego rodzaju wierzytelności w stopniu większym, niż taką odpowiedzialność ponosi sama spółka. Z kolei z uwagi na subsydiarność tejże odpowiedzialności, nie może ona nastąpić wcześniej, niż stwierdzenie bezskuteczności egzekucji wierzytelności z majątku podatnika (płatnika).
Oznacza to, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych traci możliwość zaspokojenia odsetek
od należności składkowych od członków zarządu spółki kapitałowej, gdy:
- zaniecha wskazania należnych odsetek od wierzytelności upadłościowych w zgłoszeniu do listy wierzytelności,
- w przypadku długów masy upadłości (wierzytelności powstałych po ogłoszeniu upadłości) zaniecha dochodzenia odsetek w postępowaniu sądowym przeciwko upadłemu,
- po zakończonym postępowaniu upadłościowym nie doszło do utraty bytu prawnego spółki kapitałowej, a jej pozostały majątek nie pozwolił na pełne zaspokojenie odsetek narosłych za czas po ogłoszeniu upadłości, zaś zarząd spółki kapitałowej w czasie właściwym złożył kolejny wniosek o ogłoszenie upadłości.
Autor: radca prawny Dominika Drozdowska
Podstawa prawna:
- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 20016 r. (sygn. akt. II UK 248/15)
- art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych
- art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa
- art. 92 , art. 245 ust. 1 pkt 3 i art. 247 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe